Hepatit B Aşısı
Hepatit B aşısı, özellikle hepatit B hastalığına yakalanma riski olan veya bu hastalığı yaşamış kişilerin tekrar hastalığa yakalanma riskine karşı en etkili yöntemdir. Hepatit B hastalığı, dünyada en sık rastlanan hastalıklardan biridir ve bulaşması oldukça kolaydır. Diğer hepatit türlerinde olduğu gibi, hepatit B hastalığında da karaciğerin iltihaplanması ve sonrasında karaciğer kanseri ve karaciğer yetmezliği gibi ciddi sorunlar oluşabilir. Bu durum, hepatit B hastalığına karşı önlemler alınmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu önlemler kişisel olabileceği gibi, hepatit B aşısı da hastalığın bulaşmasını önleyebilir.
Hepatit B Aşısı Kimlere Yapılır?
- Yeni doğan bebekler dahil tüm bebekler
- Çocuklar
- Cinsiyet fark etmeksizin tüm yetişkinler
- Yaşlılar
Hepatit B Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Aşı ilk yapıldığında küçük yan etkiler yaratabileceği gibi uzun vadede de çeşitli yan etkileri bulunmaktadır. Genel olarak ilk yapıldığında oluşan yan etkiler şunlardır:
- Aşının yapıldığı bölgede şişkinlik ve kızarıklık
- Aşı yapılan bölgede ilk 2 gün boyunca ağrı
Hepatit B aşısının uzun vadede 60 kadar çeşitli yan etkisi olduğu ve şu ana kadar yapılan aşılar arasında yan etkisinin en çok olduğu aşı olarak tespit edildiği bilinmektedir. Bu yan etkiler arasında en tehlikelisi, multipl skleroz olarak bilinen ve beyinde felç yapıcı sertlikler oluşturan sağlık sorunudur. Bu yan etkilerin en sık görüldüğü yaşlar 20-50 yaş aralığındadır. Aşının çok fazla yan etkisi olduğu bilinmesine rağmen, bunların görülme sıklığı tam olarak bilinmemektedir. Bu yan etkiler özetle şu şekildedir:
- Cilt hastalıkları: Yüzde kırmızı döküntüler, deride sertleşme bölgeleri, minik katı kabartılar ve el sırtında halka görünümünde oluşumlar
- Sinir hastalıkları: Guillain-Barré tipi ilerleyen felçler, sinirlerin miyelin kılıflarını kaybetmeleri, multipl skleroz
- Bağışıklık hastalıkları: Periarteritis nodosa denilen damar iltihabı, kronik yorgunluk
- Romatizma: Artrit ve romatoid artrit hastalıkları
- Göz bozuklukları
- Kan hastalıkları: Kemik iliğinin kan yapısının durması (aplastik anemi)
- Diğer hepatit türleri
Hepatit B Aşısını Yaptırmasına Rağmen Risk Altında Olanlar Kimlerdir?
Hepatit B hastalığına karşı önlem almak amacıyla aşı yaptıranlardan bağışıklık sistemi zayıf olan ve sürekli olarak hepatit B virüsü ile temas halinde olanlar tehlike altındadır. Bunun yanında, karaciğerinde sorun olan kişiler de risk altındadır. Genel olarak risk altında olan kişiler şunlardır:
- Sağlık personelleri
- Virüs taşıyıcısı ile aynı evi paylaşan bağışıklığı zayıf eş ve çocuklar
- Taşıyıcı anneden doğan bebekler
- Sık sık kan almak zorunda olanlar
- Hemodiyaliz hastaları
- Hayat kadınları
Hepatit B Aşısı Nasıl Yapılır?
Hepatit B aşısı her yaş ve gruptan insanlara uygulanabilir ve çok güvenli bir aşıdır. Uygulanma yöntemleri şunlardır:
- Aşılama ideal olarak, 1'er aylık periyotlarla 2 doz uygulanır. Üçüncü doz aşı ise ilk aşıdan 6 ay sonra yapılır.
- Diğer bir alternatif yöntem ise; 1. ve 2. doz arasında 2 hafta - 4 aylık bir süre, 2. ve 3. doz arasında ise 2 ay - 18 aylık bir süre geçmesi beklenir ve bu şekilde 3 doz uygulanır.
- Yetişkin ve küçük çocuklarda aşı dozu aynı değildir. Her doz aşı, yetişkinler için 20 mikrogramlık, küçük çocuklar için ise 10 mikrogramlık aşı proteini içerir.
- Aşının uygulanma yeri de yetişkin ve çocuklarda farklılık gösterir. Eğer çocuk 2 yaşından büyükse, deltoid kasının içine uygulanır. Eğer çocuk 2 yaşından küçükse veya yenidoğan bebekse, uyluğun ön yan yüzünden kas içine uygulanır. Yetişkinlerde de tıpkı 2 yaşından büyük çocuklar gibi deltoid kasının içine aşı uygulanır.
- Hepatit B aşısı çok güvenilir bir aşı olmasına rağmen, bağışıklığı artırmak amacıyla istenirse 6-8 yıl sürebilen bir doz rapel aktif maddesi taşıyan aşılar yapılabilir.
- Hepatit B aşısı tek başına yapılabileceği gibi, BCG, çocuk felci, tetanos, kızamık, boğmaca gibi diğer aşılarla birlikte de uygulanabilir.
|
